Cúp bóng đá châu Á (Asian Cup) là giải đấu bóng đá hàng đầu châu Á, tương tự như Euro hay Copa America ở các khu vực khác. Ra đời năm 1956, giải đấu nhanh chóng trở thành sự kiện thể thao quan trọng nhất khu vực, thu hút sự tham gia của nhiều đội tuyển quốc gia mạnh nhất châu Á. Hãy cùng nhìn lại quá trình lịch sử giải đấu AFC Asian Cup và thành công của giải đấu .
Giới thiệu lịch sử giải đấu AFC Asian Cup
Theo Xoilac, cúp bóng đá châu Á (AFC Asian Cup) là giải đấu bóng đá nam dành cho các đội tuyển quốc gia châu Á, do Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) tổ chức bốn năm một lần. Đây là giải đấu bóng đá lớn nhất châu Á và là giải đấu cấp châu lục lâu đời thứ hai trên thế giới, sau Copa America. Đội vô địch AFC Asian Cup sẽ là nhà vô địch châu Á và kể từ năm 2015, đội cũng sẽ đủ điều kiện tham dự Cúp Liên đoàn các châu lục (Confederations Cup).
Giải đấu được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1956 tại Hồng Kông và kể từ đó được tổ chức bốn năm một lần, với lần gần đây nhất là vào năm 2019 tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. Sau năm 2004, AFC quyết định dời lịch giải đấu để tránh trùng với các sự kiện thể thao lớn khác như Thế vận hội Mùa hè hoặc Giải vô địch bóng đá châu Âu.
Lần đầu tiên giải đấu được tổ chức kể từ năm 2004 là vào năm 2007, với sự tham gia của bốn quốc gia Đông Nam Á: Indonesia, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam. Tại AFC Asian Cup 2019, số lượng đội tham dự đã tăng từ 16 lên 24. Giải đấu cũng chứng kiến một số thay đổi đáng kể, chẳng hạn như cho phép các đội tranh hạng tư trong hiệp phụ và áp dụng công nghệ hỗ trợ trọng tài video (VAR).
Những thống kê của giải đấu bóng đá AFC Asian Cup
- Đội vô địch nhiều nhất : Nhật Bản (4 danh hiệu)
- 4 đội đứng đầu : Hàn Quốc (11 lần)
- Cầu thủ ghi bàn nhiều nhất trong cuộc thi :
- Ali Daei (Iran, 1996): 8 bàn
- Agra Afif (Qatar, 2024): 8 bàn
- Cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất mọi thời đại : Ali Daei (Iran) – 14 bàn thắng
- Số lượng đội tham gia năm ngoái :
- 1956-1988: 4-10 đội
- 1992-2000: 12 đội
- 2004-2015: 16 đội
- 2019-nay: 24 đội
- Số lượng trận đấu : Tính đến năm 2024, đã có hơn 400 trận đấu được tổ chức.
- Cầu thủ ghi bàn hàng đầu gần đây :
- 2019: Almoez Ali (Qatar) – 9 bàn
- 2024: Akram Afif (Qatar) – 8 bàn
- Đội tham gia nhiều nhất : Hàn Quốc (15 lần), Iran (15 lần)
Giải vô địch bóng đá châu Á AFC diễn ra như thế nào?
Kể từ năm 2019, Cúp bóng đá châu Á đã mở rộng quy mô với sự tham gia của 24 đội bóng hàng đầu châu Á, mỗi đội được chia thành sáu bảng, mỗi bảng bốn đội, hai đội đứng đầu mỗi bảng và bốn đội đứng thứ ba sẽ giành quyền vào vòng loại trực tiếp.
Nếu các đội có cùng số điểm, thống kê thành tích đối đầu giữa các đội sẽ được ưu tiên xem xét. Nếu không thể xem xét, hiệu số bàn thắng bại và số bàn thắng ghi được sẽ được tính. Nếu các yếu tố khác bằng nhau, phương pháp fair-play sẽ được áp dụng, với mỗi thẻ vàng được tính 1 điểm, 1 thẻ đỏ hoặc 2 thẻ vàng được tính 3 điểm. Nếu một đội nhận một thẻ vàng và sau đó là 1 thẻ đỏ, đội đó sẽ nhận được 4 điểm.
Các chuyên gia từ Xoilactv chia sẻ, ở vòng loại trực tiếp, mỗi đội được phép đăng ký tối đa bốn cầu thủ nếu trận đấu phải bước vào hiệp phụ. Đặc biệt, kể từ AFC Asian Cup 2019 trở đi, trận tranh hạng Ba giữa hai đội thua ở vòng bán kết sẽ không còn diễn ra.
Người chiến thắng Cúp bóng đá AFC Asian
AFC Asian Cup lần đầu tiên được tổ chức tại Hồng Kông vào năm 1956, chỉ hai năm sau khi Liên đoàn Bóng đá Châu Á (AFC) được thành lập. Đây là giải đấu bóng đá lâu đời thứ hai trên thế giới, sau Copa America.
Ban đầu, giải đấu chỉ có bốn đội và được tổ chức theo thể thức vòng tròn tính điểm trong ba vòng đầu tiên cho đến năm 1964. Mỗi liên đoàn bóng đá khu vực đều đăng cai giải đấu hai năm một lần, nhưng mức độ quan tâm đến các đội tham gia không đồng đều. Trong những ngày đầu, các đội mạnh nhất thường bỏ bê giải đấu, tập trung vào các giải đấu lớn như Thế vận hội và Đại hội Thể thao Châu Á. Điều này dẫn đến việc nhiều đội rút lui hoặc không tham gia vòng loại, giúp Hàn Quốc giành được hai chức vô địch đầu tiên vào các năm 1956 và 1960.
Sau hai đội chủ nhà đầu tiên là Hồng Kông và Hàn Quốc, Israel đã được chọn đăng cai Cúp bóng đá châu Á 1964. Giải đấu cũng theo thể thức tương tự, với bốn đội cùng bảng đấu để xác định nhà vô địch. Cuối cùng, Israel đã vô địch Cúp bóng đá châu Á, đánh bại Ấn Độ với cách biệt ba bàn. Tuy nhiên, Israel đã bị loại khỏi nhóm Tây Á và không còn là thành viên của AFC nữa.
Nhật Bản hiện là đội tuyển thành công nhất trong lịch sử AFC Asian Cup, đã giành chức vô địch bốn lần vào các năm 1992, 2000, 2004 với đội trưởng Zico và năm 2011. Mặt khác, Iran kém ấn tượng hơn khi giành ba chức vô địch liên tiếp vào các năm 1968, 1972 và 1976. Hơn nữa, các đội như Nhật Bản, Úc, Hàn Quốc, Iraq và Iran cũng đã vượt qua Ả Rập Xê Út, Úc, Nam Sudan và Iraq trên bục vinh quang tại giải đấu.
Cúp và giải thưởng AFC Asian
AFC Asian Cup đã trải qua hai kỳ. Kỳ đầu tiên được tổ chức từ năm 1956 đến năm 2015, trong khi kỳ thứ hai chính thức ra mắt vào năm 2019.
Huy chương ban đầu là một chiếc cúp hình bát với đế tròn, cao 42 cm và nặng 15 kg. Tại Thế vận hội 2000, tên quốc gia chiến thắng và năm trao giải được khắc trên nền đen. Tuy nhiên, thể thức thi đấu đã thay đổi, với nền bạc và đen nổi bật được thu gọn thành một lớp mỏng. Không còn tấm bảng khắc trên đế, thay vào đó là tên quốc gia chiến thắng được khắc.
Vào ngày 4 tháng 5 năm 2018, tại lễ bốc thăm AFC Asian Cup 2019 tại Burj Khalifa ở Dubai, một chiếc cúp mới đã được công bố. Được thiết kế bởi Thomas Light, chiếc cúp mới cao 78 cm, rộng 42 cm và vẫn nặng 15 kg, nhưng được làm hoàn toàn bằng bạc.
Thiết kế cúp được lấy cảm hứng từ hoa sen, biểu tượng của châu Á, với năm cánh hoa tượng trưng cho năm Liên đoàn Bóng đá Châu Á (AFC). Tên quốc gia vô địch cũng được khắc gần đế, và đế có thể tách rời khỏi cúp. Điều quan trọng là, chiếc cúp mới này có tay cầm ở cả hai mặt, khác với phiên bản trước.
Ngoài chiếc cúp danh giá, đội vô địch Asian Cup sẽ nhận được giải thưởng cao nhất trị giá 5 triệu đô la Mỹ từ AFC, đội á quân sẽ nhận được 3 triệu đô la Mỹ, và hai đội thua ở bán kết mỗi đội nhận được 1 triệu đô la Mỹ. Các đội tham dự sẽ nhận được tiền thưởng dựa trên thành tích. Tổng giải thưởng cho AFC Asian Cup 2019 ước tính khoảng 15 triệu đô la Mỹ.
Ảnh hưởng của giải đấu AFC Asian Cup
- Sự phát triển của bóng đá châu Á : Asian Cup là nền tảng quan trọng để các đội tuyển như Nhật Bản, Hàn Quốc, Ả Rập Xê Út và Iran nâng cao vị thế trên trường quốc tế. Các đội tuyển trẻ như Qatar, Jordan và Iraq cũng đang nỗ lực hết mình.
- Cạnh tranh khu vực : Đông Á (Nhật Bản, Hàn Quốc) và Tây Á (Iran, Ả Rập Xê Út, Qatar) có khả năng thống trị thị trường, trong khi Đông Nam Á (Việt Nam, Thái Lan) và Trung Á (Uzbekistan) đang phát triển.
- Liên hệ với World Cup : Asian Cup là cơ hội để các đội tuyển châu Á thử sức trước khi giành quyền tham dự World Cup, và đội chiến thắng thường có thành tích tốt ở vòng loại.
Hy vọng bài viết của sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về – Lịch sử giải đấu AFC Asian Cup, giải đấu danh giá nhất châu Á. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viế!
